Honor, odwaga, poświęcenie

Że wojna jest absurdem, to nie trzeba nikogo przekonywać; jeśli ktoś uważa inaczej, to nie przekonywać trzeba, ale tłuc. Dwie obserwacje tylko na ten temat: jeśli zastosować prawicowe rozumienie prawa, każda wojna jest ludobójstwem, bo przecież chodzi w niej o wyniszczenie całej grupy ludzi – wrogiej armii. Oraz: przewija się taki motyw, żeby wojnę toczyć pięknie, z honorem, a wroga cenić i szanować. Jak na przykład opisano to tutaj; za dnia wojujemy, wieczorami spotykamy się w kantynie z ludźmi, do których przed chwilą strzelaliśmy, aby kulturalnie zagrać w wista i wymienić się anegdotami, bo w końcu wojna to taka piękna gra. Możemy się wzajemnie zabijać, ale na Boga! Róbmy to grzecznie! Krejzolstwo, nie?

Wojna jest jak filmy Roberta Rodrigueza: póki trwa, jest radość, a przynajmniej sens, ale jak się skończy, zostaje tylko brudny ciulik. Zabijanie jako takie ciągle jeszcze uchodzi i nie ma z nim większego problemu, no ale niektóre rzeczy trudniej wybaczyć, nawet jeśli jak raz jest to wojna, w której niby można powiedzieć, kto był gud, a kto bed gajem. W przypadku polskiej wojny w Afganistanie jest jeszcze śmieszniej, bo oficjalnie jej nie ma, więc nawet i tego zabijania nie ma, przynajmniej nie w naszym wykonaniu. What goes in Afghanistan, stays in Afghanistan. Ktoś w ogóle wie, czym się nasi wojacy tam zajmują? Za ile trupów odpowiadają? Reportaże, jakie mi się zdarzyło czytać, to jakieś dziwaczne opowieści o spokojnym życiu misiów, którym czasem jacyś niedobrzy panowie nie wiadomo czemu domy moździerzem ostrzeliwują. Albo wysadzają samochody, ale to problem i tak mniejszy, niż wyznanie rapera Eldo (jeśli komuś się chce, to może doczytać, że haubice służą do odstraszania, a żołnierze są difoltowo heterospanikowani, i pewnie jeszcze sporo lulsów, ale mnie się po tych dwóch odechciało).

Na wakacjach w Gruzji i Armenii bywałem na obszarach, gdzie jeszcze 20 lat temu była wojna, i w pobliżu obszarów, gdzie wojna była dwa lata temu. Dowiedziałem się wielu ciekawych rzeczy: wiecie, czemu w Armenii nie ma Azerów? Ktoś mógłby pomyśleć, że zostali wypędzeni, albo że oprócz zwykłego zabijania ludzi w mundurach, co jest OK, były też jakieś nie-OK wypędzenia ludzi bez mundurów. Taki ktoś nie miałby racji: otóż pewnego razu azerscy imamowie stwierdzili, że pora się zbierać. Powiedzieli więc Azerom – każdy w swojej wiosce – że nie będą już mieszkać w Armenii, tylko przewędrują do Azerbejdżanu. No i przewędrowali, a wiem to, bo powiedział mi, ha!, taksówkarz, kiedy przejeżdżaliśmy przez puste azerskie wioski. W Gruzji natomiast, przejeżdżając przez puste wioski osetyńskie, mieliśmy okazję wysłuchać, że Gruzini nade wszystko miłują pokój i są braćmi ze wszystkimi narodami oprócz Rosjan.

I tak mnie uderzyło, że afgańskie wioski mogą wyglądać podobnie do pewnej wioseczki, w której robiłem zdjęcia owcom, a do której podróż z sąsiedniej wioseczki, odległej o ok. 50 km, zajmuje jakieś 5 godzin. Do której to z kolei sąsiedniej wioseczki podróż z metropolii Zugdidi, odległej o ok. 100 km, zajmuje jakieś 6-8 godzin. Oto i ta wioska:

Niezła wioska do przepierdolenia, nie? Tyle że w Nangar Khel chyba nie ma zabytków, takich jak te tam wieże, więc problem mniejszy.

A tu wioska z bliska:

Oraz zdjęcie z codziennego życia żołnierzy w Afganistanie:

Zdaje się, że miałem rację z tym podobieństwem.

What goes in Afghanistan, stays in Afghanistan, chyba, że ma się szczęście jechać w pociągu w towarzystwie byłego żołnierza polskiego kontyngentu w otoczeniu urzeczonych poborowych służby zasadniczej: po jakiejś godzinie opowiadania mistrzowskich anegdot można usłyszeć taki dialog:

– Słuchaj, a zabiłeś ty kiedyś człowieka?
– Nie pytaj…
– Szanuję cię! Szanuję cię, jak ojca nie szanowałem!